پرورش شتر

راهنمای راه اندازی پرورش شتر

پرورش شتر طی سالهای اخیر به عنوان یکی از پرسودترین بخش‌های دامداری در کشور مورد توجه بیشتر قرار گرفته است این حیوان به دلیل شرایط خاص فیزیکی برای زندگی در شرایط سخت است و به گفته برخی کارشناسان میتوان از شتر تعبیر خرما را در بخش کشاورزی داشت.

شتر به علوفه بسیار کم، آب محدود، عرصه وسیع بیابانی نیاز دارد و در مقابل بیماریهای و همچنین اختلاف دما بسیار مقاوم است و از تمام اعضای این حیوان نیز می توان بهره اقتصادی برد.

این حیوان با کمترین هزینه ممکن برای نگهداری به دلیل دستگاه خاص گوارشی منحصر به فرد، بی ارزش ترین گیاهان را از لحاظ تغذیه ای تبدیل به سلولز و انرژی می کند و این در حالی است که در شرایط کم آبی نیز این حیوان تا مدتها هیچ نیازی به آب ندارد.

طی سال‌های اخیر با خشکسالی‌های پیاپی، کاهش بارش باران، از بین رفتن مراتع، بیش از گذشته نیاز به پرورش شتر احساس می گردد شتر نیاز اندکی به آب و مواد غذایی داشته و نسبت به تغییرات اقلیمی و گرم‌شدن هوا مقاوم است؛ ضمن اینکه این حیوان در مناطق بیابانی و نیمه‌بیابانی رشد می‌کند و اگر بتوان صنعت پرورش شتر را توسعه داد، بخش مهمی از اقتصاد مناطق بیابانی رونق بخشیده خواهد شد

درآمد پرورش شتر چقدر است؟

با توجه به اینکه میزان تقاضای شتر در داخل کشور بیشتر از تولید آن است میتوان انتظار سودآوری بالا از پرورش این محصول داشت، همچنین فروش محصولات دیگر علاوه بر گوشت شتر مانند پشم شتر، شیر شتر و … می‌تواند درآمد پرورش شتر را افزایش دهد.

در کشورهای عربی در حال حاضر صنعت پرورش شتر بسیار پیشرفت کرده است و توانسته فراوری‌های لبنی بسیاری را از شیر شتر تهیه کنند.

همچنین یک بازار بزرگ دیگر برای گوشت شتر صادرات آن به کشورهای همسایه است، بخصوص کشورهای همسایه شمالی ما، به دلیل اقلیم سردسیری که دارند امکان پرورش شتر را ندارند و این یک موقعیت عالی برای فروش محصولات خود است.

سود پرورش شتر چقدر است؟

شتر داری در مناطق مرکزی و کویری ایران میتواند یک کسب و کار سودآور باشد به طوری که توجیه سرمایه گذاری‌های بالا نیز دارد، البته این موضوع در صورتی است که شما به جزئیات پرورش و پرواربندی شتر آشنا باشید.

در حال حاضر در بسیاری از کشورهای عربی پرورش شتر به عنوان یک کسب و کار سودآور راه اندازی می‌شود و بازارهای بزرگ را بدست می‌آورد.

راهنمای انتخاب شغل پرورش شتر

در شرایط بحرانی خشکسالی در کشور و در حالی که وضعیت بارندگی مساعد نیست و چشمه ها و چاه ها هر سال با کاهش سطح آب روبرو هستند مدیریت مصرف آب و اقتصاد تنها تغییر الگوی کشت در کشاورزی و یا صرفه جویی در مصرف آب و اجرای طرح های مکانیزه آب نیست، پرورش شتر پتانسیلی که دارد می تواند خشکسالی را به فرصت تبدیل کند و با یک مدیریت برنامه محور می توان از چنین شرایطی استفاده کرده و در نهایت موجب تقویت اقتصاد روستاها به عنوان پایه اقتصاد جامعه شد.

ایران از نظر پرورش شتر در رتبه 20 جهان قرار دارد و در آسیا رتبه هفتم را دارد. در مناطق خشک و کم آبی مانند استان بوشهر که 950 هزار هکتار مرتع دارد پرورش شتر یک مزیت اقتصادی به شمار می رود. شتر در استفاده از مراتع با هیچ دام دیگری رقابت ندارد، در واقع شتر از علوفه ای استفاده می کند که توسط سایر دام ها استفاده نمی شود، این حیوان از خارشتر یا گیاهان شور دیگر استفاده می کند و با مصرف آن ها می تواند تولید شیر و گوشت داشته باشد.

صنعت شترداری وضعیت موجود، با شرایط مطلوب فاصله زیادی دارد به همین دلیل فعالیت هایی با بهره گیری از روش های نوین پرورش شتر آغاز شده تا ایران از کشورهای همسایه در این زمینه عقب نیفتد. پرورش شتر تا سال 2013 میلادی در کشورهای همسایه به طور متوسط 1.45 درصد رشد داشته و در این میان عمان بیشترین رشد و امارات بزرگترین مزرعه شتر جهان را دارد، اما شاخص ایران در این زمینه منفی بوده است. در حالی که بیابان های ایران در حال گسترش است و کره زمین گرم تر می شود، در چنین شرایطی با توجه به رویکرد اقتصادی مقاومتی، شترداری از ارزش افزوده بالاتری نسبت به دیگر فعالیت های مشابه برخوردار است.

انواع سیستم های پرواربندی شتر

می توان پرواربندی را به 3 صورت انجام داد :

1. پرواربندی به روش باز یا مرتعی که در این سیستم دام در مراتع چرا نموده و هیچ گونه تغذیه دستی در اختیار دام قرار نخواهد گرفت.این روش پرواربندی شتر،در سالهای پر باران انجام می شود 

2. پروار بندی به روش نیمه بسته یا نیمه باز که در این روش دام در مرتع چرا نموده و شب ها در جایگاه ساده ای مقداری کنسانتره در اختیار دام قرار می دهند.

3. پروار بندی به روش بسته که دام را در جایگاه بسته ای محصور می کنند و تغذیه صد در صد به صورت دستی انجام می گیرد.در این روش جایگاه دام از 2 قسمت بهاربند و فضای سرپوشیده یا سایبان تشکیل گردیده و انبار ذخیره ی کنسانتره و هانکار علوفه نیز برای آن واحد در نظر می گیرند.

پیشنهاد می شود به ازای هر 6 نفر شتر به طور میانگین 3 متر مربع سایبان و 6 متر مربع بهاربند با مصالح ارزان قیمت بومی و عرف معماری محلی ساخته شود. ضمنا توصیه می گردد جهت احداث آخور و آبشخور به ازای هر نفر شتر 1متر آخور و 0.5 متر آبشخور در نظر گرفته شود.

پیشنهاد می شود به ازای هر 6 نفر شتر به طور میانگین 3 متر مربع سایبان و 6 متر مربع بهاربند با مصالح ارزان قیمت بومی و عرف معماری محلی ساخته شود. ضمنا توصیه می گردد جهت احداث آخور و آبشخور به ازای هر نفر شتر 1متر آخور و 0.5 متر آبشخور در نظر گرفته شود.

سرمایه اولیه و هزینه راه اندازی پرورش شتر چقدر است؟

پرواربندی شتر نیاز به سرمایه اولیه 10 میلیون تومانی (برای هر شتر) است که میزان تولید گوشت پس از 6 ماه حدود 60 کیلوگرم است. با احتساب کیلویی 90 هزار تومان، ارزش کلی حاصل از گوشت شتر پرواری حدود 5400000 تومان برآورد می شود.

مزایای پرورش شتر چیست؟

• این حیوان نیاز به مراقبت‌های خاصی ندارد بهترین مناطق برای پرورش شتر نیمه جنوبی و شرقی کشورمان هستند
• شتر تنها حیوان اهلی است که میتواند در آب و هوای جاهای خشک و نیمه خشک زندگی کند. همچنین شتر می تواند تا چندین روز را بدون خوردن آب زنده بماند.
• شتر می تواند بیشترین استفاده را از مرتع ها ببرد. این حیوان غذایی می خورد که برای بقیه دام ها مناسب نیست. با همین غذا هم می تواند مدت های طولانی بدون گرسنگی زندگی کند.

مشکلات پرورش شتر چیست؟

• نبود كشتارگاه خاص شتر
• بیشترین خطرات در معرض شترهای وحشی است زیرا به این گله ها گرگ ها حمله می کنند
• همچنین خطر تصادف با کامیون ها در این روش بسیار زیاد است

تحلیل شغل پرورش شتر

کتاب های مفید درباره‌ی شغل پرورش شتر